Sürdürülebilir Bir Gezegen İçin Atık Yönetimi

Çeşitli faaliyetler neticesinde ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verebilecek her türlü madde atık olarak adlandırılmaktadır. Teknolojik gelişmelerin yanı sıra dünya nüfusunun ve bilinçsiz üretim tesisi sayısının da sürekli olarak artması atık miktarının gün geçtikçe daha da artmasına sebebiyet vermektedir. Bu atık artışı ise gezegenimiz için bir tehdit unsuru oluşturmaktadır.

Bu nedenle sürdürülebilir bir çevre ve gezegen için atıkların yönetiminin etkili bir şekilde yapılması gerekmektedir. Peki atık yönetimi nedir? Atık yönetimi, en basit tanımıyla, çeşitli faaliyetler sonucunda açığa çıkan atıkların, üretim adımlarının ilk basamağından başlayarak geri dönüştürülmesine kadar olan süreci yöneten bir disiplindir. Ayrıca atığın önlenmesi, azaltılması, ayrıştırılması, taşınması, depolanması, geri kazanılması ve bertarafı gibi işlemleri içeren bir yönetim türüdür. TRAGGER olarak bu yazımızda sizlere atık yönetimi hakkında detaylı bilgi verip elektrikli hizmet araçları kullanarak bu durumu etkili bir şekilde nasıl yönetebileceğinizi anlatacağız.

Atık Yönetiminin Önemi

Atık yönetimi sürdürülebilirlik açısından büyük bir öneme sahiptir. Özellikle günümüz şartlarında sürekli artan atıklar, düzgün bir şekilde yönetilemezse gelecek nesiller için yaşanılabilir bir dünya bırakmak imkansız hale gelecektir.

Atık sorunu hem bugünümüzü hem de geleceğimizi önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle atığın doğru şekilde yönetilmesi büyük önem taşımaktadır. Atıkların doğru bir şekilde yönetimi sayesinde yapılan işlerde verimlilik artışı sağlanabilir. Atıkların azaltılması, çevreyi temiz tutar ve verimliliği artırır. Ayrıca israfın da önüne geçeceği için maliyetlerin ciddi oranda azaltılmasını sağlar. Atıkların doğru bir şekilde yönetimi çevrenin korunmasına katkı sağlar gibi. Atık yönetimi, geri dönüşüm yoluyla yeni ürünlerin üretimine olanak tanır. Bu, doğal kaynakların korunmasına yardımcı olurken ekonomiye katma değer yaratır ve geri dönüşüm sektöründe iş olanaklarını artırır

Atık Yönetimi Hiyerarşisi Nasıl Olur?

Geçmiş dönemlerde atıkların yönetiminde kullanılan tek çözüm yolu atık oluşumunun engellenmesiydi. Ancak zamanla artan atık hızı, önüne geçilemeyecek bir boyuta gelmiştir ve atık üretimini ortadan kaldırmak imkansızlaşmıştır. Bu nedenle bu yöntemin çok efektif olmadığı anlaşılmıştır ve günümüzde atık yönetimi hiyerarşisi kullanılmaya başlanmıştır.

Piramit prensibine benzeyen bu hiyerarşi, temel olarak 6 basamakta gerçekleşir. Bu yöntemde atıklar tek seferde ortadan kaldırılmaya çalışılmamakta, kademe kademe azaltılmaya çalışılmaktadır. Atık hiyerarşisine göre en önemli konu, atığı önlemek iken ikincisi atığı azaltmaktır. Diğerleri ise öncelik sırasına göre şu şekildedir: atığı yeniden kullanma, atığın geri dönüşümü, enerji geri kazanımı ve atığın bertarafı.

Atığın önlenmesi, atıkların etkili bir şekilde yönetimi için en önemli basamaktır. Buradaki amaç bir ürünün atık olarak değerlendirilmesinden önce onun yeniden kullanılabilir olup olmadığının belirlenmesi ve yeniden kullanılabilir ise kullanım ömrünü arttırarak atık oluşumunu geciktirmek veya tamamen ortadan kaldırmaktır.
Atığın azaltılması ise atığın önlenmesinin imkansız olduğu durumlarda daha az hammadde kullanımının sağlanarak daha az atığın oluşmasını sağlamaktır.
Atığın yeniden kullanımında atığın, tekrar tekrar aynı amaçlar için farklı durumlarda kullanılması ifade edilmektedir. Örneğin market poşetlerinin çöp poşeti olarak kullanılması buna örnek olarak gösterilebilir.
Atığın geri dönüşümünde ise atıkların toplanarak tekrar hammadde haline getirilmesi ve çeşitli kimyasal işlemlerden sonra tekrar üretime kazandırılmasıdır.
Enerji geri kazanımı, geri dönüşümü hiçbir şekilde mümkün olmayan atıkların, çürütme, yakma, gazlaştırma gibi çeşitli metotlarla ısıya, elektriğe veya yakıta dönüştürülmesidir.
Atığın bertarafı ise geri kazanımı hiçbir şekilde mümkün olmayan atıklardan enerji bile üretilemediği durumlarda kullanılmaktadır. En son çare olarak tercih edilmelidir. Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde çevreye de olumsuz etkileri olacağı için çok dikkatli şekilde yapılmalıdır.

Sürdürülebilir Atık Yönetimi Stratejileri

Atık yönetimini yapmak kadar bunun sürdürülebilir şekilde yapmak da büyük önem taşımaktadır. Sürdürülebilir bir yönetim, tükenmekte olan doğal kaynakların kullanımını azaltır. Doğal kaynak kullanımı mecburi olduğu durumlarda da kaynaklar tekrar tekrar kullanılabilir. Bu süreçte minimum atık oluşumunu hedeflemektedir.

Özellikle sürdürülebilir bir gezegen için atık yönetimi kritik bir öneme sahiptir. Atıkların etkili bir şekilde yönetiminde en önemli adımlarından biri olan atığın azaltılması, sürdürülebilirlik açısından büyük öneme sahiptir. Bunun dışında atıkların doğru bir şekilde ayrıştırılarak geri dönüşüm sürecinin başlatılması, biyolojik atıkların kompostlanarak toprak verimliliğini arttırmak gibi yöntemlerde kullanılması, tehlikeli atık kategorisine giren atıkların güvenli bir şekilde imha edilerek çevreye vereceği zararın önüne geçilmesi gibi konular atık yönetiminin içerisinde sayılabilir.

Evde Atık Yönetimi Uygulamaları

Evsel atık, evlerden ya da yapısal olarak benzer ticari ya da kurumsal alanlarda oluşan atıklardır. Bu atıkları en genel tanımıyla iki gruba ayırmak mümkündür. Bunlar, yiyecek ve ev eşyası gibi örneklendirilebilecek evsel katı atıklar ile çevre kirliliğine sebebiyet verebilecek çamaşır suyu gibi evsel sıvı atıklar olarak sınıflandırılabilir. Ayrıca bu atıklar, geri dönüşümü olan evsel atıklar ve geri dönüşümü olmayan evsel atıklar olarak da sınıflandırılabilir.

Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne göre evsel katı atıkların, belediyelerin belirlediği şekilde muhafaza edilmesi zorunludur. Bu atıklar toplandıktan sonra tıbbi atıklarla karıştırılmadan toplanarak Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne uygun olarak taşınır ve bertaraf edilir. Tıbbi atık ile karıştırılan atıklar tıbbi atık sayılarak işlem görür.

İşletmeler İçin Atık Yönetimi Rehberi

Ürün ya da hizmet üreten işletmeler ürettikleri materyal her ne olursa olsun üretim yaparken atık da üretmektedir. Bu durumun önüne geçebilmek adına ilgili işletmelerin atıklarını çevreye uyumu bir şekilde yönettiklerini gösteren, kısa ve uzun vadede bu konu ile ilgili aksiyonlarının takip edildiği bir plan ise atık yönetim planı olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca bu plan, Atık Yönetim Yönetmeliği’nin ilgili maddesi uyarınca, atık üreticileri ve sahiplerinin ilgili atık maddeleri azaltmak ya da geri dönüştürmek için zorunlu tutmaktadır.

İşletmeler, süreçlerinde ortaya çıkan atıkları taşımak için bir taşıma aracına ihtiyaç duyarlar. Bu durumda TRAGGER yardımınıza koşacaktır. Sürdürülebilir çevre bilincini kendisine misyon edinen TRAGGER, araçlarını da buna göre üretmektedir.. İşletmelerinizde siz de TRAGGER’e ait olan hızlı akü değiştirebilen Pro araçlar, arttırılmış şasi boyu ile daha fazla ürünü tek başına taşıyıp yakıt tasarrufu yapar. Bu nedenle atıl enerjiyi elektrik enerjisine çeviren TRAGGER Pro atık toplama araçları tercih edilerek sürdürülebilir bir çevre için büyük bir adım atılabilir. Bu araçların bataryaları geri dönüştürülerek yeniden kullanılabilmektedir. Böylece enerji tasarrufu yapılmasına da katkı sağlamaktadır. Ayrıca araçların bataryaları da geri dönüştürülebilir olduğundan sürdürülebilirlik açısından da oldukça faydalıdırlar.

Belediyeler ve Yerel Yönetimler İçin Stratejiler

Belediyeler ve yerel yönetimler tarafından toplanan atıklar belediye atığı olarak adlandırılmaktadır. Genellikle evsel atıklardan oluşmaktadır.

Evsel atıkların yönetim kurallarına uyması gerekmektedir. Böylece işlem görmesi için toplanıp uygun bir şekilde bir araya getirilir. Bu alanda ise yine TRAGGER’ın sıfır emisyonlu ve elektrikli atık toplama araçları mevcuttur. Bu atık toplama araçlarını kullanan belediyeler bu araçlar sayesinde sürdürülebilirlik ve sıfır atık kapsamındaki sorumluluklarını yerine getirmeye başlamış olurlar.

Hastanelerde Atık Yönetimi Süreci

Tehlikeli atık sınıfında olan tıbbi atıklar, tıbbi muayene ya da müdahale sırasında kullanılan her türlü atığa denir. Bu atıkların mevzuata uygun olarak atık toplama araçları ile toplanması, depolanması ve yetkili kuruluşlar tarafından imha edilmesi gerekmektedir. Hastanelerde atık yönetimi süreci tıbbi atık için uygulamada olan mevzuatlara göre işlem görmektedir. Bu noktada TRAGGER tıbbi atık toplama araçları sayesinde hastanelerde de atık yönetimini gerçekleştirebilirsiniz.

Önceki yazımıza https://tragger.com.tr/blog/detail/yenilenebilir-enerji-kaynaklari-ve-elektrikli-araclar-arasindaki-iliski/ linkinden ulaşabilirsiniz.